Қазақстандық клубтар - Швейцариялық клубтар шайқасы
Соңғы жиырма жылда қазақстандық клубтар Чемпиондар лигасы, Еуропа лигасы және Конференция лигасында Швейцария командаларымен бірнеше рет жолықты. Футболдық дәстүрлері әртүрлі болғанымен, бұл қарсыластық жанкүйерлерге есте қаларлық сәттер сыйлады. Бүгін елордамыз Астана қаласында өтетін "Астана" - "Лозанна" кездесуіне орай қос елдің командаларының арасында болған ойындарға шағын шолу жасап көрейік.
Алғашқы кездесу — 2006 жыл
Тарих 2006 жылдың жазында басталды. Сол кезде Қостанайдың «Тобылы» УЕФА кубогының іріктеу кезеңінде Швейцарияның «Базелімен» ойнады. Алғашқы ойын «Санкт-Якоб Парк» стадионында өтіп, алаң иелері 3:1 есебімен жеңді. Младен Петрич 1-минутта-ақ есеп ашты, бірақ Нұрбол Жұмасқалиев екінші тайм басында таразы басын теңестірді. Алайда матч соңында Петрич пен Эдуардуның голдары «Базельге» сенімді басымдық сыйлады. Қостанайдағы қарымта ойын 0:0 есебімен аяқталды, әрі қарай швейцариялықтар өтті.
«Астана» мен «Янг Бойз» — 2016
2016/17 жылғы маусымда «Астана» Еуропа лигасының топтық кезеңінде Берннің «Янг Бойз» командасымен бір топта ойнады. Астанада өткен матч 0:0 есебімен тең аяқталды. Швейцариядағы жауапты ойында алаң иелері сағаттан кейінгі сегіз минут ішінде үш гол соқты: Михаэль Фрей, Гийом Оаро және Торстен Шик мергендік танытты. Нәтиже — 3:0 «Янг Бойздың» пайдасына.
«Қайрат» — «Базель» (2021)
УЕФА Конференция лигасының тарихындағы алғашқы маусымының топтық кезеңінде «Қайрат» «Базельмен» жолықты. Алғашқы матчта Базельде алаң иелері 4:2 есебімен жеңді. «Базельден» Артур Кабрал, Михаэль Ланг (екі гол) және Дан Ндойе көзге түсті. «Қайраттан» Хосе Канте мен Рикардо Алвеш (пенальти) гол соқты. Алматыдағы қарымтада «Қайрат» 3:2 есебімен жеңді, бірақ топтан шығу үшін бұл жеткіліксіз болды.
«Тобыл» — «Базель» (2023)
УЕФА Конференция лигасының іріктеу кезеңінде «Тобыл» тарихи жеңіске жетті. Алғашқы матчта Базельде 3:1 есебімен жеңді (Серж Дебле — пенальти, Рамазан Оразов, Ислам Чесноков). Қайта ойында Костанайда 1:2 есебімен жеңілгенімен, жалпы есеп 4:3 болып, қостанайлықтар келесі кезеңге шықты.
«Санкт-Галленнен» келген сабақ — 2024
2024 жылғы Конференция лигасының іріктеу кезеңінде «Тобыл» тағы да швейцариялық қарсыласпен — «Санкт-Галленмен» жолықты. Бірінші ойында қазақстандықтарға Альберт Валчидің автоголы көмектесті, бірақ алаң иелері тез ес жиып, 4:1 есебімен жеңіске жетті. Қостанайдағы қарымтада Мустафа Сиссе 73-минутта жеңіс голын соғып, жалпы есепті 5:1-ге жеткізді.
Жақында болған кездесу — 2025
Қарсыластықтың ең жаңа бөлігі — 2025 жылғы тамыздағы «Астана» мен «Лозанна» арасындағы ойын. Конференция лигасының іріктеу кезеңінде өткен бұл матчта швейцариялықтар «Стад де ла Тюльерде» сенімді ойнап, 3:1 есебімен жеңіске жетті. Джейми Рош, Кали Сене және Албан Айдини гол соқты, ал қазақстандықтардан жалғыз голды 90-минутта Иван Басич енгізді.
Қорытынды
Еурокубоктар тарихында қазақстандық және швейцариялық клубтар 11 рет кездескен. Қазақстандық командалардың еншісінде — бір ғана жеңіс, бірақ қиын жағдайларда алынған бірнеше тең нәтиже бар. Швейцария клубтары көбіне тәжірибесі мен құрамының тереңдігі арқасында үстем түсті.
Жанкүйерлер үшін бұл ойындар — екі ел футбол деңгейін салыстыру мүмкіндігі, ал қазақстандық командалар үшін — болашақта ірі жеңістерге жетелейтін құнды тәжірибе.
