УЕФА халықаралық футболдағы ірі құрылымдық өзгерістерге дайындалып жатыр. Ұйым арнайы жұмыс тобын құрып, халықаралық матчтар арасындағы үзілістердің жиілігін және іріктеу турнирлерінің жаңа форматын (мысалы, Чемпиондар лигасындағы Швейцариялық модель) енгізу мүмкіндігін зерттеуде.
Қазір көптеген сарапшылар мен жанкүйерлер әлем және Еуропа чемпионатының іріктеу кезеңдері тым болжамды әрі қызықсыз екенін атап өтуде. Үлкен құрамалар әдетте оңай жеңіске жетіп, матчтардың тартысы азайған.
Мысалы, Англия осы ғасырда өткізген 117 іріктеу ойынында небәрі 7 рет жеңілген. Соңғы 30 жылда олардың әлем чемпионатының іріктеуіндегі соңғы жеңілісі 16 жыл бұрын болған. Мұндай біржақты нәтижелер көрермен қызығушылығын төмендетіп отыр.
УЕФА президенті Александр Чеферин Португалиядағы футбол саммитінде мәлімдегендей, Еуропа чемпионатының өз форматы өзгермейді, бірақ іріктеу жүйесі өзгеше әрі қызығырақ болмақ.
“Біз матч санын көбейтпейміз, бірақ көрермен үшін тартымды формат ойластырып жатырмыз.” — деді Чеферин.
Жаңа ұсыныстардың бірі — Швейцариялық модель. Бұл жүйе бойынша командалар әртүрлі деңгейдегі қарсыластармен тек бір рет ойнайды, ал барлық қатысушылар бір жалпы кестедеорналасады. Бұл тәсіл қазір Чемпиондар лигасы, Еуропа лигасы және Конференциялар лигасында қолданылып келеді.
Қазіргі жүйеде 55 еуропалық ел 12 топқа бөлінеді. Әр топтың жеңімпаздары тікелей жолдама алады, ал қалған орындар плей-офф арқылы анықталады.
Қазір ұлттық құрамалар маусым сайын бес үзіліс кезеңінде (наурыз, маусым, қыркүйек, қазан, қараша) жиналады. Бірақ 2025/26 маусымынан бастап ФИФА бұл жүйені өзгертіп, қыркүйек пен қазанды біріктіріп, үш апталық бір үлкен терезе қалдырмақ. Бұл уақытта құрамалар төрт матч өткізе алады.
Бұл идеяны алғаш Арсен Венгер 2021 жылы ұсынған болатын. Ол іріктеуді бір немесе екі ұзақ үзіліске біріктіріп, футболшылардың саяхат жүктемесін азайтуды көздеген.
Чеферин атап өткендей, басты мақсат — футболды қайтадан тартымды ету.
“Бәрі өзгеріс керек дейді, бірақ іске келгенде қарсы шығады. Біз батыл шешім қабылдап, барлық тараппен сөйлестік, нәтижесінде жаңа формат сәтті жұмыс істеп жатыр.” — деді ол Чемпиондар лигасындағы реформаларды нұсқап.
Іріктеу турнирлерінің бірсарынды және алдын ала белгілі нәтижелері УЕФА-ны нақты қадамдарға итермеледі. Енді ұйым көрермен қызығушылығын арттырып, жарыстарды тартымды етуге бағытталған реформаларды нақты қарастыруға кірісті.
