1-тур. "Ақтөбе" топ бастады

[caption id="" align="alignleft" width="267"] Савио НСЕРЕКО - "Атырау" ойыншысы[/caption]

Сонымен, кезекті Қазақстан чемпионаты да басталды. Сонау қарашаға дейін футбол көргеніміз, көрген. Арасында Әлем чемпионаты мен Чемпиондар лигасы, арасында Ұлттық құраманың ойындары. Алғашқы турдың ойынын мен Тараз - Ақтөбе кездесуінен бастадым. "Тараз" негізгі стадионынан емес "Локомотив" деп аталатын қосалқы алаңында ойнады. Мұндағы жасанды төсеніштің сапасы сәл төмендеу екен. Оны "Ақтөбе" ойыншыларының бір-біріне беріп жатқан пастары кезінде анық аңғаруға болар еді. Әдеттегідей көп пас, ұзақ допты ұстау. "Тараз" мен үшін жұмбақ еді қонақтарға қарағанда. "Ақтөбенің" суперкубоктағы ойынын Астанада көргенмін, әрі ол ойынды тікелей эфирде жүргіздім де. Жалпы "Ақтөбенің" ойын стильі соңғы 5 жыл бойы өзгерген емес. Баяғы Мұханов жасап кеткен сүрлеуге салып алған, қазіргілерде. Негізі ол дұрыс деп есептеймін.

Ал, "Таразға" тоқталсақ. Команда бас бапкері Арно Пайперстің командасы қандай екендігін дөп басып айту қиын еді. Өйткені командаға жаңадан алынған легионерлер туралы ақпарат өте аз. Олардың ойындарын да ешкім көрмеген. Бірақ, олардың ойнаған командалары осал емес еді. Голландия мен Словения чемпионаттарының командалары, негізінен.  Және, жаңадан шығып келе жатқан жастар. Жамбыл жері үнемі жастарды шығарып отыратын әдеті бар. Оларды тізбектетіп отыру қажет емес. Ойын басталысымен, ортада ойқастаған Жақып Қожамберді деген футболшыға көзіміз түсті. Негізі бұл футболшының ойынын өткен жылы "Ақтөбеге" қарсы өткен кубоктық кездесуде көрген едім. Жас футболшыны тіл көзден сақтасын, жақын арада Бауыржан Исламханның орнын басқалы тұр "Тараз" сапында. Тараздың тағы бір кішігірім жаңалығы Рок Рой деген қорғаушы. Сол аяғы өте жақсы екен бұл футболшының. Қаптал арқылы түгел алқапты жаулап шабатын әдіті бар екен.

Негізі Пайперс өте ерекше бапкер. Үнсіз, тыныш қабылдайды жағдайды. Әрі, тактикаға салып, реалист болғысы келеді, үнемі. Арноның жақсы психолог екенін көп футболшының аузынан естідім. Бірақ, бұл матчта ол психологияның әлсіз болып қалатынын байқады. Қорғанысқа күш салып, жылдап қарымта шабуылдарды ойлады. Бірақ, бір пенальти мен оқыстан енген автогол бүкіл тактиканы күлге ұшырды. Одан кейін, "Тараз" ойын мәнерін жылдам, тез өзгертіп тастады. Бірінші нөмермен ойнап "Ақтөбені" қыспаққа алды. Бірақ, нәтиже болмады. Максимум 1 гол соғуға ғана мүмкіндік болды. Бір жағынан бапкерге де қиын, "Ақтөбе" сияқты мәнермен ойнайтын команда қазақстанда басқа жоқ. Ертең, "Қайрат" "Астана" секілді командалармен ойнағанда тіпті өзгеше футбол ойнауға тура келеді.

Енді ойынның айналасындағы жағдайға тоқталсақ. "Ақтөбеде" алаңға бір қазақ шықпады. Ал "Таразда" 5 қазақ. Бұл әрине, жанкүйерлердің арасындағы үлкен дау. Екі ұжымның тақырыбы бөлек. Философия бөлек. "Тараз" бюджет аз, жастарды шығару, бар нәрсені өңдеу, оларды өзге клубтарға сату, бармен базар қылу секілді дүниелермен ғана айналыса алады. Биыл тек алғашқы алтылыққа ену деген жоспар қойып отыр. Ал "Ақтөбенің" алған беті басқа жақта. Ол - Еуропа. Жергілікті жастарды тәрбиелеп шығару деген секілді дүниелер әрине мұнда да бар. Бірақ, олардың көбісі Чемпиондар лигасында ойнайтын деңгейге жеткен жоқ әзірге. "Ақтөбе" өзінің мықтылығын, қазіргі оған жұмсалынып жатқан қаржы мен қажырдың барлығын болашақта ақтауы тиіс. Күллі облыстың емес, Қазақстанның мақтанышы болуы тиіс. Еліміздегі аяқ доп өнерінің дамуына үлесін қосуы тиіс. Осы қазір жасалынған "Ақтөбенің" деңгейіне Тараз, Қызылорда, Шымкент секілді футбол мектептерінің таланттары тартылуы тиіс. Әңгіменің ауанынан "Қайраттың" сығалайтыны рас. Еліміздегі даңқты клуб кім сонымен?

«Тараз» — «Актобе» 0:2 (0:2) Голы: Хайруллин 41-пенальти (0:1), Банджар 43-автогол (0:2) Предупреждения: Кожамберды 27, Досмагамбетов 70, Амирханов 73 «Тараз»: 1. Нурмухаметов, 2. Банджар, 5. Скорых, 6. Д.Евстигнеев (к), 11. Досмагамбетов (7. Сергиенко 70), 14. Айтбаев, 15. Рок, 18. Голич, 20. Уббинк, 22. Амирханов (10. Байтана 73), 23. Кожамберды (9. Тлешев 67) Резерв: 24. Бабаханов, 4. Воротников, 8. В.Евстигнеев, 21. Баялиев «Актобе»: 55. Сидельников, 3. Мулдаров, 5. Бадло (к), 10. Хайруллин, 11. Неку (78. Зенькович 85), 16. Арзуманян, 21. Коробкин, 23. Логвиненко, 50. Гейнрих (9. Пиззелли 65), 77. Мирошниченко, 80. Кападзе (18. Шабалин 88) Резерв: 34. Нарзикулов, 4. Харабара, 13. Дяденко, 17. Тагыберген Судьи: Хисамутдинов, Журавлёв, Тасыбаев (все — Павлодар) 15 марта. Тараз. «Улан». 2000 зрителей.

Алмас Құлшынбаевтың командасының өнерін өз басым көре алмады, бірақ көрген ел мақтап жатыр. Өткен жылы "Сұңқар" командасының бас бапкері болып жүрген кезде жас бапкердің амбициясы зор екендігін байқадық. Кезінде бірге ойнаған досы, интернаттасы Асхат қадырқұлов бар екен. Тандем. Бапкерлер тандемінің тағы бір пайа болды деп айта аламыз. Семейлік командаға тек қана сәттілік.

«Тобол» — «Спартак» 2:1 (0:0) Гол: М. Азовский 68 (0:1), Богданов 77 (1:1), Красич 80 (2:1) Предупреждения: Самченко 12, Куцов 85 — Кучера 71, Богданов 79, Еслинек 85 «Тобол»: 35. Петухов, 5. Богданов, 8. Шливич (81. Шимкович 79), 9. Жумаскалиев (к), 11. Волков, 13. Кушнир (24. Красич 58), 23. Джалилов (37. Аслан 56), 25.Кучера, 33.Тонев, 87. Гекиевич, 99. Еслинек Резерв: 77. Сатубалдин, 10. Бугаёв, 17. Кургулин, 21. Малышев «Спартак»: 30. Рихард, 5. Самченко, 9. Турысбек, 11. Ахметов (8. Нургалиев 26), 19. Ерсалимов (18. М. Азовский 67), 20. Куцов (к), 40. Сагындыков, 52. Генев, 71. Дюлгеров, 77. Пеев (7. Сахалбаев 89), 84. Йованович Резерв: 29. Бойченко, 13. Амирсеитов, 17. Овшинов, 88. Джелмич Судьи: Абданбаев (Тараз), Суюнов (Павлодар), Полуэктов (Тараз) 15 марта. Затобольск. «Затоболец».

Тағы бір бапкерлер тандемі Қызылордада. Бұрыннан келе жатқан жұп десек қателеспейміз. Дмитрий Огай мен Асқар Қожабергенов. Огайдың  қандай бапкер екендігін барлықтарыңыз білесіздер. Жоқтан бар жасағанға құмар кісі. Қызылордалық жергілікті футболшыларға тәжірибиелі легионерлер мен өзінің үнемі артынан ертіп жүретін "сүйікті" ойыншыларымен алғашқы алтылыққа енсе тамаша болар еді әрине.

«Кайсар» — «Ордабасы» 1:0 (1:0) Гол: Савич 23-пенальти (1:0) Предупреждения: Балтаев 56 — Юнузович 22, Нургалиев 60, Мухтаров 75 «Кайсар»: 13. Прядкин, 3. Балтаев, 4. Кулибали, 5. Даутов, 10. Землянухин (17. Молдакараев 72), 22. Шестаков, 25. Савич (7. Мощников 70), 28. Хунт, 44. Кляйн, 77. Калинин, 90. Марушко (15. Яблан 90+3) Резерв: 35. Короткевич, 8. Нарзилдаев, 9. Струков, 32. Кунов «Ордабасы»: 1. Григоренко, 4. Мухтаров, 5. Суюмбаев, 7. Нургалиев, 10. Аширбеков (к) (18. Тажимбетов 69), 14. Мвесигва, 20. Лёвин, 25. Диакате, 28. Юнузович (17. Толебек 82), 33. Гетериев (12. Касьянов 74), 89. Черны Резерв: 27. Цветков, 6. Алиев, 8. Бейсенов, 21. Е.Тунгышбаев Судьи: Алиев, Шабанов, Кошкаров (все — Алматы) 15 марта. Кызылорда. «Локомотив». 4000 зрителей.   «Иртыш» — «Шахтёр» 1:0 (1:0) Гол: Аверченко 32 (1:0) Предупреждения: Бакаев 25, Коробов 28, Бурзанович 74, Иванов 81 — Вичюс 49, Порываев 84 «Иртыш»: 1. Джоджо, 3. Чернышов, 5. Говедарица, 6. Чичулин, 8. Аверченко (13. Аяганов 68), 10. Бакаев (к), 15. Хлебоун, 19.Сартаков, 23.Коробов, 30. Дудченко (98. Бурзанович 46), 77. Мухутдинов (11. Иванов 59) Резерв: 33. Котляр, 2. Кожабаев, 9. Бегалин, 25. Чучман «Шахтёр»: 35. Мокин, 3. Вичюс, 4. Василевич, 6. Фернандес (7. Байжанов 27), 14. Финонченко (к), 17. Порываев, 25. Малый, 27. Мурзоев (9. Топчагич 75), 29. Саломов (10. Конысбаев 85), 77. Лунин, 87. Симчевич Резерв: 1. Покатилов, 19. Тарасов, 21. Жангылышбай, 22. Габышев Судьи: Искаков, Кусаинов, Аубакиров (все — Астана) 15 марта. Павлодар. «Центральный». 4500 зрителей.

Қарағандылық команда үшін чемпионат өте ауыр басталды. Жағдай біртіндеп түзелер деген ойдамыз. Бірақ, олар қайтадан Астана-Аренада 2-турда "Ақтөмен" ойнайды. Кешегі ойында бас бапкерді таппай қалдық дейді журналистер. Виктор Кумыковтың қайда кеткені белгісіз. ойын кезінде болмаған. "Спортс.кз" порталының жазуы бойынша бапкерді орнынан алып тастамақ екен "кеншілер". Суперкубокты жеңіліп қалдыңдар деген желеумен. Бір суперкубок үшін Кумыковты алып тастау әрине дұрыс нәрсе емес. Суперкубокты ұтпау тіпті өкінетін дүние деп есептемеймін.

«Астана» — «Жетысу» 0:0 Нереализованный пенальти: Сисеро 50 (вратарь) Предупреждения: Аничич 84 — Климавичюс 90+6 «Астана»: 85. Логиновский, 4. Дмитренко, 5. Аничич, 8. Шахметов (к), 10. Кетевоама, 11. Сисеро (76. Курдов 62), 12. Пикалкин, 20. Брессан (7. Кояшевич 76), 22. Джолчиев (17. Нусербаев 82), 77. Шомко, 88. Каньяс Резерв: 24. Толебаев, 2. Ахметов, 6. Нурдаулетов, 33. Ли «Жетысу»: 20. Пасеченко (к), 2. Адильханов, 6. Родионов, 7. Шафф (9. Татишев 54), 8. Р. Сариев (22. С. Сариев 69), 10. Заречный, 11. Зотов, 19. Данилюк (23. Шаихов 81), 24. Ковалёв, 29. Климавичюс, 86. Джалович Резерв: 25. Плотников, 12. Эсатов, 14. Нусипжанов, 17. Тотай Судьи: Карлибаев (Уральск), Искаков (Костанай), Шарипов (Атырау) 15 марта. Астана. «Астана Арена».

"Астана" - биыл мықты. Ойыншылар құрамы өте тамаша. Жартылай қорғанысы көз сүріндіреді, қарай берсең. Мықты орындаушылар бар, бірақ әзірге сол орындайтын мақсат таппай жүрген секілді жігіттер. Өйткені білікті бір бапкер жоқ. Бабаян - кешегі футболшы, бүгінгі аудармашы еді ғой. беранек пен Шторктың қасында жүріп көп тәлім алды деп есептеймеймін оны. "Астанаға" өткен жылы бапкер болған Ион Андоне қатып кетер еді. Бірақ, естуімша ол бапкер аса көп ақша сұрапты. Негізі "Астанада" ақша жоқ емес. Бірақ, бір жағынан ертең ел оны білген соң дау-дамай шу шығады деген қорқыныш бар. Екіншіден, ол бапкер өзінің дегенін істетіп қалған азамат. Ертең бір баспасөз мәлихатында көңіліне ұнамайтын, ел футболындағы бір былықты аша салуы да әбден ықтимал. Сондықтан да, икемге келетін бір адам керек. "Астана" тура осылай 2-3 ойынды сүреңсіз өткізгеннен кейін бас бапкер іздейді. Олар тек уақыт жоғалтып отыр. Қазақстнада жүр "Астананың" бапкері бола алатындай адамдар. Вахид Масудов, Сергей Волгин секілді көптеген мықты бапкерлер бар.

«Кайрат» — «Атырау» 0:1 (0:1) Гол: Нсереко 31 (0:1) Предупреждения: Маркович 55, Плиев 59 — Карпович 29, Нсереко 41, Коструб 50, Афанасьев 83 «Кайрат»: 1. Лория, 2. Плиев, 3. Гурман, 5. Кислицын (к), 6. Маркович, 9. Исламхан, 10. Кнежевич (19. Бакаев 46), 13. Куантаев (7. Кукеев 46), 21. Сиссей, 23. Ласны, 27. Едигарян (17. Дарабаев 87) Резерв: 16. Хомич, 15. Седельников, 22. Оразаев, 60. Советов «Атырау»: 1. Шабанов, 7. Эссаме, 14. Трифунович (17. Гридин 70), 18. Афанасьев, 20. Одибе, 21. Карпович, 23. Абдулин (к), 27. Коструб (9. Щёткин 60), 33. Бутуев, 46. Блажич (22. Рудик 76), 77. Нсереко Резерв: 30. Цирин, 3. Пласконный, 14. Нурыбеков, 28. Пархачёв Судьи: Измайлов (Талдыкорган), Жаппасбаев, Айжигитов (оба — Кызылорда), Гаузер (Петропавловск), Кучин (Караганды) 15 марта. Алматы. «Центральный». 8000 зрителей.